İnsülin Enjeksiyonum İçin Önemli Bilgiler!!!

İnsülin enjeksiyonu deri altı yağ tabakasına yapılmalıdır. Yağ dokusuna yapılan insulin kolay ve dengeli şekilde emilmektedir.

Enjeksiyon yapılmadan önce deri baş parmak ve işaret parmağı ile yukarı kaldırılarak deri kıvrımı oluşturulur.

Eğer iğne ucu ince ve küçükse deri kıvrımı yapılmadan 90 derece açıyla enjeksiyon yapılır. Ancak hastaların kas içi enjeksiyon yapma olasılığını riske atmamak adına deri kıvrımının yapılması her hastaya önerilir. O yüzden enjeksiyonun nereye yapılacağı önemlidir. Eğer yağ tabakasının altında bulunan kas tabakasına yapılırsa insulin daha hızlı emilerek hipoglisemi gelişme riskini arttırır. Ayrıca yağ tabakasına yapılacak enjeksiyon kas tabakasına göre daha az acı vermektedir.

Her kişide deri kalınlığı ırk, cinsiyet, yaş fark etmeksizin ortalama 2mm kalınlığındadır. Ancak yağ dokunun kalınlığı herkeste farklıdır ve bölgeden bölgeye değişmektedir. Kullanacağınız insulin iğnelerinin uçları yapacağınız bölgeye göre insulin emilimini etkilemektedir. Uzun iğne kullanmak veya enjeksiyon sonrasında oldukça sert bastırmak enjeksiyonun kas içi olmasına neden olacaktır. Böylelikle insülinin erken emilmesiyle hipoglisemi gelişme riski ile karşılaşabilirsiniz.

İnsülin enjeksiyonu karın, kalça, uyluk ve kol olmak üzere toplam dört bölgeye yapılabilir. Vücudunuzun hem sağ hem de sol bölümünü enjeksiyon için kullanabilirsiniz.

Öncelikle kendi enjeksiyon bölgenizi kendiniz belirleyebilirsiniz. Çünkü seçilecek bölge kişinin vücut yapısına, kullandığı insulin tipine, günde kaç doz insulin aldığına, yaşam şekli ve el becerisine göre değişmektedir. Mesela gün içerisinde ütü yapacaksınız o zaman kolunuza insulin yapmayı tercih etmemeniz gerekmektedir. Ya da yürüyüşe çıkacaksanız bacak bölgenize yapmamanız gerekmektedir. Çünkü; o bölgeler çalıştırılacağı için insülin hızlı emilir. Ve hipoglisemi durumu ile karşılaşabilirsiniz. Enjeksiyon öncesi ve sonrasında bölgeye masaj yapmak, ovalamak, sıcak veya soğuk uygulama yapmak insülinin emilimini etkileyeceği için son derece sakıncalı bir durumdur. Bu yüzden bundan kaçınmalısınız.

Kolunuzu omuzdan dört parmak aşağı ve dirsekten dört parmak yukarı olacak şekilde ayırınız. Ayrılan bölgenin üzerinden ütü çizgisi hizasında kolu ikiye ayırınız. Ütü çizgisinin dış kısmında kalan alan içerisine enjeksiyonunuzu yapabilirsiniz.

Kaburga kemiklerinin alt bölgesinde kalan alan ile iç çamaşır çizgisinin üstünde kalan alan karın bölgesinin yatay sınırlarını belirlemektedir. Dikey sınırları ise en içte göbek deliğinden iki parmak sonrası ile kalça kemiğine kadar olan alan oluşturmaktadır. Göbek deliğinden iki parmak hizasına enjeksiyon yapılmamalıdır.

Kasıktan dört parmak aşağı ile dizden dört parmak yukarı olan alan arasına pantolon ütü çizgisinin dış yan kısmı ile pantolon yan dikiş çizgisinin iç yan tarafında kalan alana yapılmalıdır.

Her iki kalça da dört eşit parçaya bölünür. Dört eşit parçanın en dış sağ kısmına enjeksiyon yapılmalıdır. Bu bölgeye yapılan enjeksiyonlar yardım gerektirmektedir. Çünkü tek başına yapılması hasta için oldukça zordur.

Enjeksiyon bölgelerinin değiştirilmesine “Rotasyon” denilmektedir. Insulin uygulama bölgelerinin rotasyonla değiştirilmesi lipodistrofilerin oluşumunu ve dengesiz kan şekeri dalgalanmalarını engellemektedir. Bu yüzden bölgeler arası ve bölge içi rotasyon hastaların yapmakta zorlandıkları ancak kan şekeri emilimi ve dağılımı için son derece önemli olan bir durumdur. Eğer günde birden fazla doz insulin kullanıyorsanız her öğünde kullandığınız insülini farklı bölgelerden yapabilirsiniz. Örneğin sabah ki insulin dozunuzu karın bölgesinden, öğle dozunuzu uyluk bölgesinden, akşam ki dozunuzu kol bölgesinden veya gece dozunuzu kalça bölgesinden yapmak gibi. Bölge seçimi yaparken sabah ve öğle vakitleri kahvaltı ve yemek öncesi hızlı etkili insülinler kullanılacağı için emilimi hızlı olan alanlar karın veya kol bölgesi kullanılabilir. Akşam veya gece dozlarında genellikle orta-uzun etkili insülinler kullanılacağı için emilimi yavaş olan uyluk veya kalça bölgeleri kullanılabilir.

Böylelikle kan şekeri dalgalanmalarının önüne geçilmiş olur. Ancak aynı vakitte yapılacak insulin enjeksiyon bölgesini sürekli olarak değiştirmek (yani bir gün sabah dozunu karına diğer gün uyluğa yapmak gibi) kan şekerinde ani dalgalanmalara sebep olabilir. Bu yüzden aynı dozlar aynı bölgelere yapılmalı ve en az bir-iki hafta sonra farklı bölgeye geçilip enjeksiyon yapılmaya devam edilmelidir. Eğer günde tek doz veya iki doz insulin kullanıyorsanız enjeksiyon bölgenizi haftalık değiştirebilirsiniz.

Aynı bölgeden yapılacak insülinler arasında da belli bir rotasyon olmak zorundadır. Birbirini izleyen enjeksiyon noktaları arasında yaklaşık iki parmak (2-3 cm) mesafe bırakılmalıdır.

Her bölge için enjeksiyonu yapmadan önce enjeksiyonun yapılacağı alan dörde bölünür. Her hafta bölünen alanlardan birine enjeksiyon yapılarak saat yönünde iki parmak mesafe ilerleyerek enjeksiyonun yapılması önerilir. Her bölme bir hafta kullanıldıktan sonra dört haftanın sonunda tekrar başa dönülür. Ve ilk bölme iyileşmiş olur. Böylelikle tek doz enjeksiyon alanlar veya enjeksiyon yapılacak herhangi bir bölgede deformasyonları olan, sağlık sorunu nedeniyle o bölgenin kullanılamadığı, hastanın belirli bölgeye enjeksiyon yapma becerisi olduğu gibi sebeplerle tek bölge kullanmak zorunda olan hastalar için de lipodistrofi bulgusunun ortadan kalkmasına sebep olur.